Książka Historyczna Roku

„Syndrom Jałty. Polityka mocarstw wobec polskich kryzysów w latach 1968-1981”, Andrzej Kastory

„Syndrom Jałty. Polityka mocarstw wobec polskich kryzysów w latach 1968-1981”,
Andrzej Kastory
Polska Akademia Umiejętności

Trzecia książka Andrzeja Kastorego wydana w serii Rozpraw Wydziału Historyczno-Filozoficznego PAU – po tomach „Mocarstwa wobec kryzysów w europejskich krajach sowieckiej strefy wpływów 1948–1968” (2015) oraz „Jugosławia w polityce Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Związku Sowieckiego 1948–1956” (2018) – zamyka tematykę polityki światowych mocarstw wobec kryzysów w tzw. krajach demokracji ludowej. Podobnie jak w poprzednich publikacjach, wydarzenia dziejące się w Polsce przedstawione zostały na tyle, na ile było to konieczne do zrozumienia ich ocen dokonywanych za granicą. I właśnie te oceny, reakcje polityków i dyplomatów, cała kuchnia polityki zagranicznej, stanowią główną treść książki. 


Narracja prowadzona jest chronologicznie, omawiane są kolejne polskie miesiące: od marca 1968 po grudzień 1980. Bogaty i różnorodny materiał źródłowy: wspomnienia uczestników wydarzeń, relacje prasowe, publikowane i niepublikowane dokumenty z archiwów z Waszyngtonu, Londynu, Brukseli, jest punktem wyjścia do opowieści o tym, jak obraz Polski w oczach przywódców i opinii publicznej światowych mocarstw ewoluował od „sowieckiego satelity” do „kolebki Solidarności”. 

Pozostawiając na pierwszym planie analizę źródeł, A. Kastory dyskretnie wprowadza do wykładu trafny komentarz. (...) Niezwykle starannie prowadzi myśl przewodnią opracowania – ukazanie ocen 
i reakcji państw z obu stron żelaznej kurtyny na polskie kryzysy w latach 1968–1981. 
(z recenzji prof. dra hab. Mieczysława Nurka).